W przypadku mężczyzn sytuacja przedstawia się znacznie gorzej. Z czego to wynika? Nie bez znaczenia jest są głęboko zakorzenione przekonania społeczne dotyczące zadań i roli mężczyzny. Ich przejawem niejednokrotnie jest tendencja do przywiązywania większej wagi do kontroli stanu samochodu niż stanu własnego zdrowia. Tymczasem andropauza może być równie dolegliwa jak menopauza. W dalszej części przedstawiam aktualny stan wiedzy na temat procesu przekwitania u mężczyzn na podstawie przeglądu literatury fachowej. W ostatniej dekadzie zainteresowanie procesem starzenia mężczyzn rośnie – zarówno w medycynie, jak i w świadomości społecznej. Okres życia coraz bardziej się wydłuża a na andropauzę cierpi coraz więcej mężczyzn. Postęp medycyny umożliwia wczesną diagnostykę i tym samym poprawę komfortu życia. „Co ciekawe, pacjenci podobnie jak personel medyczny oraz farmaceuci wykazują się większą znajomością objawów i leczenia menopauzy niż andropauzy”1.
POCZĄTKI STARZENIA
- PADAM, czyli „zespół częściowego niedoboru androgenów w starszym wieku”;
- PEDAM, czyli „zespół częściowych niedoborów hormonalnych w starszym wieku, co dotyczy obniżenia stężenia androgenów, DHEA, melatoniny i hormonu wzrostu”; „wtórny hypogonadyzm”;
- AMS, czyli „zespół starszego mężczyzny” 3.
RÓŻNICE MIĘDZY ANDROPAUZĄ I MENOPAUZĄ
Czym różni się andropauza od menopauzy? W przypadku menopauzy ustanie funkcji pęcherzykowej jajników prowadzi do braku miesiączki przynajmniej przez okres kolejnych 12 miesięcy. W celu potwierdzenia wejścia w okres menopauzy należy zbadać stężenie FSH w surowicy krwi, którego wartość powyżej 30,0 ml U/ml świadczy o całkowitym wygaśnięciu funkcji jajników. U mężczyzn natomiast w okresie andropauzy nie dochodzi do nieodwracalnych i gwałtownych zmian w funkcjonowaniu komórek Leydiga. Proces przebiega stopniowo i polega na ustawaniu czynności rozrodczych i czynności hormonalnej jąder4.
Prowadzi to do pogorszenia jakości życia, ogólnego samopoczucia, utraty energii, obniżenia nastroju, uogólnionego osłabienia, zmniejszenia sprawności intelektualnej i zaburzeń snu, pogorszenia wydajności pracy, zmniejszenia masy i siły mięśni, androgenizacji, zaburzeń libido oraz aktywności i sprawności seksualnej (zmniejszenia libido, zwiększenia częstości zaburzeń wzwodu), zwiększenia masy tkanki tłuszczowej, osteopenii, osteoporozy, progresji miażdżycy, a także pogorszenia czynności układu nerwowego, zaburzeń pamięci i bezsenności. Objawy te wiążą się z niedoborem hormonów: testosteronu, hormonu wzrostu (GH), hormonu tyreotropowego. Przy okazji nie można pomijać wpływu współistniejących schorzeń, które także zasadniczo zmieniają tryb życia.