W Polsce palenie tytoniu jest nadal bardzo rozpowszechnione. Nałóg ten znacząco wpływa na występowanie wielu chorób, w tym nowotworów. Pali ok. 9 milionów Polaków. Wzrasta także palenie wśród kobiet oraz młodzieży szkolnej. Choroby towarzyszące paleniu to m.in. choroby układu krążenia, układu oddechowego oraz układu pokarmowego – występują po dłuższym, najczęściej bezobjawowym okresie palenia. Według danych epidemiologicznych szacuje się, że nowotwór płuc występuje w Polsce na jednym z najwyższych poziomów na świecie i dotyczy prawie wyłącznie osób palących. U palaczy częściej stwierdza się także raka krtani, jamy ustnej i przełyku. Palacze chorują również na przewlekłe obturacyjne zapalenie płuc (POCHP) oraz uszkodzenie siatkówki i nerwu wzrokowego. Dalsze dane wskazują, że w Polsce w wyniku uzależnienia od nikotyny umiera przedwcześnie ok. 100 tysięcy osób rocznie. Należy pamiętać, że palenie zagraża także palaczom biernym. W tzw. strumieniu bocznym dymu, powstającym podczas wydychania go przez palacza, stwierdza się niekiedy więcej substancji toksycznych niż w tzw. strumieniu głównym. W tym przypadku na dym narażone są przypadkowe osoby, członkowie rodzin oraz dzieci, w towarzystwie których rodzice palą.
Niepokojące dane epidemiologiczne skłaniają przedstawicieli zawodów medycznych oraz polityków do opracowania strategii walki z nałogiem nikotynowym. W latach 2010-2013 rząd przyjął Program ograniczenia następstw zdrowotnych palenia tytoniu w Polsce. Strategiczny cel Programu obejmował pomoc w zerwaniu z nałogiem, ograniczenia szkodliwości palenia biernego oraz wzrost świadomości i edukację osób na temat negatywnego wpływu palenia na ogólny stan zdrowia społeczeństwa. Realizacja planu koordynowana była przez Główny Inspektorat Sanitarny.
Podczas palenia papierosa osiągana jest temperatura ok. 900°C. Dym tytoniowy zawiera ok. 5000 substancji chemicznych, które szkodliwie oddziałują na organizm. Substancje te działają teratogennie i kancerogennie oraz wykazują ogólnie toksyczny efekt. Do najważniejszych szkodliwych substancji dymu tytoniowego możemy zaliczyć: tlenek węgla, substancje smoliste, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, pochodne benzenu, arsen, nikiel, amoniak, akroleinę, formaldehyd, tlenki azotowe, cyjanowodór, kadm i polon. Do kancerogenów dymu tytoniowego należą m.in.:
- wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne,
- azaareny,
- nitrozaminy,
- n-nitrozaminy,
- aminy aromatyczne,
- aldehydy,
- uretany i chlorek winylu,
- inne związki organiczne i nieorganiczne.
